Instytut Geofizyki PAN jest jednostką
naukową Polskiej Akademii Nauk, która zajmuje się badaniem procesów fizycznych
zachodzących na Ziemi i w jej wnętrzu. Prowadzi badania z zakresu sejsmologii i
fizyki wnętrza Ziemi, geomagnetyzmu, fizyki atmosfery, hydrologii i obszarów
polarnych.
Misją Instytutu Geofizyki PAN jest:
- badanie procesów geofizycznych dla zrozumienia
mechanizmów sterujących systemem Ziemi i zarządzania ryzykiem,
- działanie na rzecz społeczeństwa i rozwoju
gospodarczego,
- rozwój i utrzymanie strategicznej infrastruktury
badawczej,
- prowadzenie monitoringu geofizycznego,
- kształcenie przyszłych liderów środowiska naukowego.
Do podstawowych zadań statutowych Instytutu
należy prowadzenie badań naukowych, prac rozwojowych oraz działań
monitoringowych i edukacyjnych, a także upowszechnianie wyników prowadzonych
badań i wdrażanie ich do gospodarki. Bardzo ważnym celem działalności IGF PAN jest wspieranie osób
rozpoczynających karierę naukową oraz kształcenie i doskonalenie pracowników
naukowych i specjalistów o szczególnych kwalifikacjach w zakresie nauk
geofizycznych, a także w zakresie przewidywania zagrożeń, oceny ryzyka i zarządzania
sytuacjami kryzysowymi. Ponadto Instytut prowadzi szeroką współpracę z
uczelniami, instytutami badawczymi i towarzystwami naukowymi, w szczególności w
zakresie badań naukowych i prac rozwojowych. Dba również o ciągły rozwój
międzynarodowej współpracy naukowej, poprzez tworzenie konsorcjów naukowych i
prowadzenie projektów badawczych wspólnie z partnerami zagranicznymi.
Instytut
posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora
habilitowanego w dziedzinie nauk o Ziemi, w dyscyplinie geofizyka. W Instytucie
prowadzone są 4-letnie studia doktoranckie, które służą kształceniu wysoko
kwalifikowanych kadr dla gospodarki narodowej, przyszłych pracowników naukowych
Instytutu oraz innych instytucji naukowo-badawczych w kraju i za granicą.
Instytut
prowadzi także działalność wydawniczą. Od 1953 roku wydaje wysoko cenione na
świecie czasopismo naukowe, obecnie dwumiesięcznik „Acta Geophysica”, oraz, we
współpracy z wydawnictwem Springer, serię monograficzną „GeoPlanet: Earth and
Planetary Sciences”.
Instytut
Geofizyki PAN współpracuje z ośrodkami badawczymi w Polsce i na świecie, bierze
udział w międzynarodowych programach badawczych. Istotnym elementem
działalności jest rejestracja globalnych zjawisk geofizycznych. Pomiary te
dokonywane są w Centralnym Obserwatorium Geofizycznym w Belsku, obserwatoriach sejsmologicznych:
Górka Klasztorna, Kalwaria Pacławska, Książ, Niedzica, Ojców, Racibórz i
Suwałki, a także w Obserwatorium Fizyki Atmosfery w Świdrze, Obserwatorium
Magnetyzmu Ziemskiego w Helu oraz w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na
Spitsbergenie. Obserwatoria Instytutu zaliczane są do wiodących w skali
światowej. Ponadto, dzięki przenośnym stacjom sejsmicznym, prowadzony jest
dokładny monitoring sejsmiczny wybranych rejonów Polski. W Instytucie
projektowana i wykonywana jest unikalna aparatura pomiarowa dla potrzeb
sejsmologii, magnetyzmu i fizyki atmosfery.
Kompleksowe badania Ziemi z
użyciem możliwie różnorodnych metod są możliwe dzięki ścisłej współpracy z
innymi instytutami Polskiej Akademii Nauk, a w szczególności dzięki utworzeniu
w 2009 roku Centrum Badań Ziemi i Planet (GeoPlanet). Tworzy go pięć instytutów
Polskiej Akademii Nauk: Instytut Geofizyki, Centrum Badań Kosmicznych, Instytut
Nauk Geologicznych, Instytut Oceanologii oraz Centrum Astronomiczne im.
Mikołaja Kopernika.
Geofizyka dla uczniów
Ważnym elementem działalności
Instytutu jest popularyzowanie nauk o Ziemi wśród uczniów. Instytut od wielu
lat aktywnie działa na tym polu. Przekonanie o tym, że nauki o Ziemi, choć
trudne, są niezwykle ciekawe i fascynujące, jest inspiracją do podejmowania
różnego typu działań edukacyjnych. Instytut uczestniczy w festiwalach nauki i
Piknikach Naukowych. Od lat prowadzi zajęcia dla szkół w ramach projektu
„Geofizyka w szkole”. Są to zarówno warsztaty w klasach prowadzone przez
naukowców i doktorantów Instytutu, jak i zajęcia dydaktyczne w obserwatoriach,
w czasie których uczniowie mają okazję do spotkania z naukowcami i zapoznania
się z działaniem aparatury pomiarowej. Baza obserwatoriów, którą dysponuje
Instytut, umożliwia poznawanie nauk przyrodniczych w nietypowy i pasjonujący
sposób. Nikt inny nie może zaproponować uczniom lekcji w obserwatorium na zamku
w Książu, możliwości wywołania własnego minitrzęsienia ziemi czy bezpośrednich
transmisji z Polskiej Stacji Polarnej na Spitsbergenie. A wszystko to jest
dostępne dla polskich szkół w ramach projektu EDUSCIENCE realizowanego od 2011
roku przez Instytut.
Więcej informacji o Instytucie na
stronie: www.igf.edu.pl