Eduscience

Gleby poligonalne na Spitsbergenie (fot. Mateusz Moskalik)

Gleby tundrowe

Dagmara Bożek-Andryszczak

Wiosna wkoło, a odsłonięta spod śniegu tundra zaczyna powoli zielenieć. Jednak roślinność w tej części kuli ziemskiej pomimo swej różnorodności nie jest zbyt bujna - wszystko za sprawą klimatu i... tutejszych gleb.

Gleby tundrowe czyli gleby pokrywające obszary arktyczne, poddane wpływowi surowego klimatu są jednymi z najuboższych w składniki mineralne i grubość poziomu próchniczego. Charakteryzują się luźną strukturą spowodowaną wietrzeniem mechanicznym wynikającym z mroźnego klimatu.

Ponieważ roślinność tundry w większości składa się z mchów i porostów, które w zależności od ukształtowania terenu nie wszędzie występują, akumulacja cząstek organicznych w glebie nie jest duża, co powoduje brak żyzności.

Płytkie poziomy próchniczne znajdują się zazwyczaj w miejscach wilgotnych, obniżeniach terenu, gdzie również występuje więcej roślinności czy np. w pobliżu ptasich kolonii, których odchody naturalnie nawożą glebę.

Pierwsza, cienka warstwa próchnicza leży na równie niewielkiej warstwie gliny – jest to tzw. warstwa glejowa nasycona wodą, ponieważ jej odpływ uniemożliwia wieloletnia zmarzlina.

Wieloletnia  zmarzlina to gruba warstwa lodu występująca pod gruntem, który nie rozmarza w ciągu roku. Jej grubość może wynosić od kilkudziesięciu metrów do jednego kilometra. Jest charakterystyczna dla obszarów arktycznych i wpływa na jakość gleb, które pokrywają te tereny.

Kiedy przychodzi krótkie arktyczne lato, warstwa gruntu rozmarza na głębokość ok. 1 metra, co umożliwia wzrost roślinom. Ich okres wegetacji jest jednak krótki, a erozja gleby i jej niska żyzność oraz silne wiatry powodują, że osiągają wysokość do 20 centymetrów.

Dodaj komentarz

Zielone wtorki z Scientix - seria webinariów

Serdecznie zapraszamy do udziału w webinariach cyklu „Zielone Wtorki z Scientix”. Co dwa-trzy tygodnie (we wtorki o godzinie 17.00) zaprosimy Państwa na spotkania online wokół tematów środowiskowych. Poprowadzą je pracownicy Instytutu Geofizyki…

Czytaj więcej

Dołącz do projektu polarnego dla szkół

Drodzy Nauczyciele, mamy dla Was i dla Waszych szkół kolejną projektową propozycję Projekt EDU-ARCTIC2 oferuje ciekawe pakiety, z którymi uczniowie mogą pracować samodzielnie lub pod Waszym okiem, a także webinaria polarne i filmy 360 stopni…

Czytaj więcej