Eduscience

Eduscience

<br />
<br />
Fragment haczykowatych łusek okrywy koszyczka kwiatowego (popularnie nazywanego<br />
rzepem).<br />
<br />
Fot. Jan Kalabiński

Idąc polną drogą, na przykład w czasie wakacji, zwróćcie uwagę na koszyczki kwiatowe łopianu. Dzięki obserwacji przyczepnych rzepów, ludzie wymyślili taśmy, których używa się powszechnie w przemyśle odzieżowym, np. do zapinania kurtek, butów…

Na podstawie obserwacji koszyczków łopianu szwajcarski inżynier Georges de Mestral w 1941 roku wymyślił materiał, który 10 lat później opatentował pod nazwą Velcro. Velcro to skrótowiec utworzony z francuskich słów velours i crochet oznaczających welwet i haczyk.

Klasyczne działanie rzepa polega na powielonym złączu (rozłącznym) typu haczyk–pętelka.

Pierwsze rzepy zrobione z bawełny były mało wytrzymałe, ale działały krótko. Następne wykonywano z wynalezionego nylonu, który nie łamał się i można go było wytwarzać w różnych grubościach.

Dopracowanie wynalazku i mechanizacja procesu produkcji trwały osiem lat. Nowy materiał wolno wchodził do zastosowań.

Ogromną popularność rzepy zyskały dopiero po podróży w kosmos. NASA wykorzystała je w skafandrach astronautów. Obecnie używamy ich powszechnie.

Haczyk naturalny może jest mniej wytrzymały niż przemysłowy, ale za to produkowany z tą samą dokładnością każdego lata, warto na niego zwrócić uwagę podczas letniego spaceru.

 

Tekst i fotografie: Jan Kalabiński

Galeria zdjęć

Zielone wtorki z Scientix - seria webinariów

Serdecznie zapraszamy do udziału w webinariach cyklu „Zielone Wtorki z Scientix”. Co dwa-trzy tygodnie (we wtorki o godzinie 17.00) zaprosimy Państwa na spotkania online wokół tematów środowiskowych. Poprowadzą je pracownicy Instytutu Geofizyki…

Czytaj więcej

Dołącz do projektu polarnego dla szkół

Drodzy Nauczyciele, mamy dla Was i dla Waszych szkół kolejną projektową propozycję Projekt EDU-ARCTIC2 oferuje ciekawe pakiety, z którymi uczniowie mogą pracować samodzielnie lub pod Waszym okiem, a także webinaria polarne i filmy 360 stopni…

Czytaj więcej