Pikniki
EDUSCIENCE odbywały się przez dwa lata szkolne (2012/13 i 2013/14) w wybranych
szkołach wśród 250 szkół biorących udział w testowaniu Projektu. Mimo że pikniki
nie odbywały się na powietrzu, co sugerowałaby nazwa, cieszyły się ogromnym
zainteresowaniem uczniów i aprobatą nauczycieli. Były organizowane w budynkach
szkolnych – w salach gimnastycznych, aulach, pracowniach przyrodniczych. Brali
w nich udział uczniowie i uczennice z Projektu EDUSCIENCE i spoza niego.
Szkoły,
w których odbywały się pikniki zostały wyłonione w dodatkowej rekrutacji.
Początkowo wyłoniono 64 placówki, okazało się jednak, że można przeprowadzić o
25 pikników więcej. Tak więc w sumie odbyło się 89 takich imprez w całej Polsce.
Do każdego województwa dotarliśmy kilkukrotnie.
Nadrzędnym celem
było takie zorganizowanie zajęć, aby uczniowie zachwycili się poznawaniem
zjawisk przyrodniczych na drodze doświadczania. Kiedy nauka przestaje być
nudnym wkuwaniem zdań z podręcznika, przed uczniami otwierają się nowe
możliwości, na nowo spoglądają na fizykę, matematykę, biologię, chemię czy geografię.
Zaczynają zastanawiać się, dlaczego zjawiska przebiegają w taki, a nie inny
sposób. Wówczas dopiero sięgnięcie po obowiązujące reguły i wzoru powala
uporządkować to wszystko, co wcześniej udało się zaobserwować.
O tym, że
taka forma popularyzacji nauki się sprawdza, można było się przekonać,
obserwując zaangażowanie uczestników, ich udział w eksperymentach i stawiane
przez nich podczas każdego pikniku pytania. Również nauczycie zgłaszali
potrzebę organizowania tego typu imprez w szkołach. W ostatnich kilkunastu
latach panował trend likwidacji specjalistycznych pracowni w szkołach, przez co
powstała luka w nauczaniu przedmiotów ścisłych, w których istotne jest
empiryczne poznanie zjawisk przyrodniczych.
Oto atrakcje, które znajdowały się w
programie Pikników EDUSCIENCE:
- ogólnodostępny pokaz naukowy dla wszystkich
uczniów szkoły
- warsztaty naukowe,
- pokazy w planetarium,
- stanowiska samoobsługowe,
- dla klas uczestniczących w projekcie 45-minutowe
lekcje dydaktyczne z zastosowaniem innowacyjnych metod.
W wielu
szkołach Piknik EDUSCIENCE stawał się całodniowym świętem. Impreza rozpoczynała
się od ogólnodostępnego pokazu naukowego, najczęściej spektakularnego – na
scenie wybuchały bowiem butelki napełnione ciekłym azotem, płonął ogień w
różnych kolorach, implodowały puszki. Po zakończeniu pokazu uczestnicy mogli
wziąć udział w warsztatach naukowych, w czasie których pod okiem doświadczonych
instruktorów poznawali m.in. właściwości substancji, pola magnetycznego, badali
pH płynów codziennego użytku, wykonywali wstęgę Möbiusa, mierzyli prędkość światła,
wyizolowywali własne DNA.
Elementem
pikniku był także seans w przenośnym planetarium, dzięki któremu uczniowie po zakończonym
seansie potrafili odszukać na niebie podstawowe gwiazdozbiory, wskazać
jaśniejsze gwiazdy i mgławice oraz poznawali prawa Keplera.
W celu
umożliwienia uczestnikom samodzielnych obserwacji zjawisk fizycznych,
przygotowano stanowiska samoobsługowe. Największym powodzeniem cieszyły się
dmuchawy przybliżające prawo Bernoulliego oraz nerwusometry, czyli proste
układy elektroniczne.
Jesteśmy
przekonani, że zainteresowanie uczniów naukami przyrodniczymi bez eksperymentowania,
bez doświadczeń nie jest możliwe. Eksperymenty i pokazy naukowe, to nie tylko
zabawa i uatrakcyjnienie lekcji, ale żywa nauka oraz łatwe zrozumienie trudnych
zagadnień i efektywne przyswojenie przedstawianej problematyki. Głosy uczniów
są najlepszą rekomendacją.
„Piknik
edukacyjny opuszczaliśmy podekscytowani zdobytą wiedzą i nowymi
doświadczeniami. Przez cały ten czas nikomu nie przyszło do głowy, że się uczy.
Nauka przez zabawę jest najlepszym sposobem zdobywania wiedzy, bo jesteśmy
zupełnie nieświadomi tego, że uczymy się nowych rzeczy. A dla licealistów takie
sprytne przekazywanie wiedzy jest istotne. Siedząc nad książkami, nigdy w tak
szybki sposób nie nauczylibyśmy się tego wszystkiego.”
Sandra Gostomczyk z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Chojnicach
„Piknik Edukacyjny EDUSCIENCE był bardzo
fajny. Najbardziej podobało nam się planetarium, ponieważ nauczyliśmy się: ile
jest planet w naszym Układzie Słonecznym, co to są konstelacje i że Słońce jest
wielką gwiazdą, która żyje ponad pięć miliardów lat. Podobały mi się również
zajęcia z wykorzystaniem tablicy interaktywnej. Uczyliśmy się tam o prostych
narzędziach i jak to jest, że jedne kolory widzimy, a innych nie! Ten dzień był
najfajniejszy ze wszystkich.”
Martyna Nowakowska, Patryk Kucharczyk ze Szkoły Podstawowej w Babiętach
„Podczas Pikniku doszło do niezwykłego spotkania
uczniów ze światem nauki. Spotkanie to wywołało olbrzymią chęć wyjaśnienia
zjawisk występujących w codziennym życiu, o istnieniu których powszechnie
wiadomo, jednak nie wszyscy potrafią je wytłumaczyć.”
Marta Szajna, nauczycielka w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Lipinkach
Łużyckich
