Wielu z nas chciałoby zostać odkrywcami – znaleźć się w miejscu, gdzie wcześniej nie stanęła stopa człowieka (współczesnego), zrobić coś, czego jeszcze nikt nie dokonał... Czy to jeszcze możliwe we współczesnym świecie?
Świat (a także najbliższe rejony wszechświata) są coraz lepiej poznane i szanse na zostanie odkrywcą wydają się niezbyt wielkie. A jednak – nawet w naszym najbliższym sąsiedztwie mogą znajdować się miejsca, gdzie możemy być pierwszymi ludźmi – to podziemny świat jaskiń. W Polsce znanych jest kilka tysięcy jaskiń, informacje o prawie dwóch tysiącach z nich możemy znaleźć w bazie danych Państwowego Instytutu Geologicznego (www.pgi.gov.pl) i publikacjach Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi pod wspólnym tytułem Jaskinie Polski (aktualnie 26 tomów zawierających lokalizację, plany i opisy jaskiń i schronisk, udokumentowanych w ciągu ostatnich 40 lat).
Jedną z największych i najładniejszych jaskiń częściowo udostępnionych dla ruchu turystycznego w Polsce jest Jaskinia Niedźwiedzia w Kletnie (Kotlina Kłodzka, Sudety.(www.jaskinia.pl/index.html).
Wejście do jaskini zostało odkryte w kamieniołomie marmurów w wyniku ich eksploatacji w 1966 roku. Intensywnie prowadzona eksploracja połączona z badaniami naukowymi dała rewelacyjne wyniki – w 1994 r łączna długość odkrytych korytarzy jaskini wynosiła już 2230 m.(Fig. 2.), a liczba publikacji naukowych przekroczyła 60. W 1977 roku jaskinia uzyskała status rezerwatu przyrody, a w 1983 część jaskini została udostępniona dla ruchu turystycznego.. Prowadzona w dalszym ciągu działalność eksploracyjna przez wiele lat dawała tylko niewielki postęp. Dopiero w 2012 roku grupie speleologów z Wrocławia udaje się przedostać do nowych partii jaskini – odkrywają prawie 1000 m nowych korytarzy i sal z piękną szatą naciekową , w tym największą salę jaskiniową w Polsce, nazwaną Salą Mastodonta. Możliwości eksploracji na tym się nie kończą, czekamy na wiadomości o nowych odkryciach.
Tekst: dr Jerzy Giżejewski
Źródła:
Jaskinie Sudetów, praca zbiorowa pod redakcją naukową Mariana Puliny, 1996, Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk o Ziemi, Warszawa.
Kilometr w weekend, Sz. Kostka, M. Markowski, A. Haczek, film.