W niektórych kalkulatorach Hewlett-Packard zastosowano system logiczny RPN, upraszczający znacznie obliczenia algebraiczne. Do powstania tego systemu przyczynił się m.in. polski matematyk – prof. Jan Łukasiewicz. System został wynaleziony ponad 90 lat temu, ma jednak zastosowanie do dziś. Ale po kolei…
System RPN to z angielskiego Reverse Polish Notation, czyli Odwrotna Notacja Polska.
Jak powstał RPN?
W 1920 roku prof. Jan Łukasiewicz opracował system logiczny zwany Notacją Polską, w którym wyrażenia algebraiczne można zapisywać bez nawiasów i bez znaków równości. Operatory (wykonywane działania) są podawane przed operandami (liczbami). Na przykład 2+3=5 można zapisać +2,3. Notacja Polska stała się podstawą kolejnego wynalazku Odwrotnej Notacji Polskiej, opracowanej przez australijskiego naukowca Charlesa Hamblina, polegającej na „odwróceniu” Notacji Polskiej, czyli stawianiu operatorów za liczbami. 2+3=5 można zapisać w tym systemie jako 2,3+.
Charles Hamblin zaproponował, aby system nazwać Notacją Azciweisakuł („Łukasiewicza” pisane od tyłu). System ten na świecie jest jednak znany pod nazwą RPN (ang. Reverse Polish Notation). Zalety systemu polegają m.in. na tym, że nie ma w nim nawiasów, dlatego jest szybszy od stosowanego np. w tradycyjnych kalkulatorach systemu z nawiasami. W systemie RPN użytkownik podaje liczby, a potem, co z nimi zrobić.
Obecnie RPN ma zastosowanie w niektórych językach programowania (FORTH, Postscript) i w kalkulatorach naukowych firmy Hewlett Packard, m.in. w pierwszym naukowym kieszonkowym kalkulatorze tej firmy HP-35 z 1972 r. (uznanym w 2000 roku przez Forbes ASAP za jeden z dwudziestu produktów wszech czasów, które zmieniły świat.
Przykład:
Aby
podać wynik wyrażenia algebraicznego (4+5):(1+2)=3, kalkulatorem tradycyjnym
wykonujemy 12 uderzeń w klawisze, w systemie RPN, np. kalkulatorem HP tylko
9 uderzeń i widzimy już wynik. Oto zapis podanego wyrażenia w systemie RPN:
4 enter
5 + 1 enter 2 + :
Tekst: Leopold Stempowski
Bibliografia:
http://h20331.www2.hp.com/hpsub/us/en/rpn-calculator.html
http://pl.wikipedia.org/wiki/Odwrotna_notacja_polska