Eduscience

Gdzie szukać niezwykłych skamieniałości?

Piotr Olejniczak

Bardzo atrakcyjnymi znaleziskami są skamieniałości. Dodatkowo ich wartość sentymentalną może podnieść fakt znalezienia czegoś bardzo rzadkiego, bardzo niezwykłego, albo czegoś na prawdę bardzo starego.

                 Nasz kraj jest bardzo zróżnicowany jeśli chodzi o krajobraz i regiony występowania okazów geologicznych. Jeśli chcemy znaleźć duże bogactwo minerałów udamy się przykładowo w Sudety, jeśli chcemy znaleźć substancje mineralne, np. ropę naftową to wybierzemy przedgórze Bieszczadów, a z kolei jeśli chcemy szukać skamieniałości, to wybierzemy np. Góry Świętokrzyskie, albo Jurę Krakowsko-Wieluńską, albo Roztocze. Oczywiście są to tylko przykłady miejsc.

                Wszystko zależy od tego na co się nastawimy. Świetnym źródłem informacji są fora amatorów geologii, na których zainteresowani wymieniają się uwagami dotyczącymi tego gdzie, co i jak można znaleźć. Dużą pomocą są też przewodniki geologiczne po różnych regionach Polski, jednak są one dostępne zazwyczaj w bibliotekach, ponieważ niektóre zostały wydane wiele lat temu. Pojawiają się oczywiście nowe pozycje, ale jest ich na pewno mniej niż kiedyś.

                Przykładowo polecam kilka miejsc, gdzie można wybrać się przykładowo z rodzicami, albo z przyjaciółmi na wycieczkę. Pomijam miejsca, gdzie utworzono już parki geologiczne, albo tak zwane dinoparki, bo są one ogólnie znane i każdy przy małym wysiłku może co nieco informacji o nich odnaleźć. Jednym z takich mniej znanych miejsc jest Wąwóz Prągowiec koło Łagowa w Górach Świętokrzyskich. Znajduje się on 2 km na północ od miejscowości Bardo. W tym wąwozie możemy znaleźć jedne z najstarszych skamieniałości takich jak trylobity, czy graptolity wieku sylurskiego
(mają około 400 milionów lat).

Ciekawym regionem do poszukiwań skamieniałości są okolice Kazimierza nad Wisłą, gdzie w białych wapieniach kredowych można napotkać niezwykłe bogactwo fauny pochodzącej z ostatniego okresu panowania dinozaurów (kreda). I tak w starych, nieczynnych wyrobiskach łomów i kamieniołomów można znaleźć amonity, belemnity, ślimaki, małże i wiele innych skamieniałości często pięknie zachowanych.      Podobne utwory znajdują się w okolicach Miechowa, niedaleko Krakowa, ale tam z kolei znajdziemy przede wszystkim duże ilości świetnie zachowanych jeżowców.

Odkrytym niedawno stanowiskiem jest wieś Owadów niedaleko Opoczna, gdzie w jednym z kamieniołomów znaleziono niezwykle bogate w skamieniałości pokłady skał jurajskich. W sierpniu ruszają tam badania naukowe.

                Czy są to jedyne miejsca, gdzie można coś znaleźć? Oczywiście, że nie! Prawda jest taka, że okazów można szukać wszędzie, gdzie pojawiają się skały osadowe, takie jak łupki mułowcowe, margle, wapienie. W tych skałach mamy największe szanse na znalezienie czegoś, co nas interesuje.

Skamieniałości można znaleźć nawet nad Bałtykiem, w szarych, obtoczonych skałach wapiennych, które zostały wyrwane ze starszego, jurajskiego najczęściej podłoża. W takich otoczakach możemy natknąć się najczęściej na skamieniałości małży i ramienionogów.

                Przed nami jeszcze wiele tygodni wakacji, więc jest dużo czasu aby zorganizować jakąś wyprawę poszukiwawczą, a przedstawione regiony na pewno pozwolą zaspokoić głód zdobywcy ;)

Galeria zdjęć

Dodaj komentarz

Zielone wtorki z Scientix - seria webinariów

Serdecznie zapraszamy do udziału w webinariach cyklu „Zielone Wtorki z Scientix”. Co dwa-trzy tygodnie (we wtorki o godzinie 17.00) zaprosimy Państwa na spotkania online wokół tematów środowiskowych. Poprowadzą je pracownicy Instytutu Geofizyki…

Czytaj więcej

Dołącz do projektu polarnego dla szkół

Drodzy Nauczyciele, mamy dla Was i dla Waszych szkół kolejną projektową propozycję Projekt EDU-ARCTIC2 oferuje ciekawe pakiety, z którymi uczniowie mogą pracować samodzielnie lub pod Waszym okiem, a także webinaria polarne i filmy 360 stopni…

Czytaj więcej