Eduscience

Chata traperska w Hyttevice - Ciekawostki historyczne cz. 3

Katarzyna Jankowska

W zatoce Hyttevika oddalonej o ok. 10 km od Polskiej Stacji Polarnej znajduje się chata Clausa Andersena popularnie zwana Hytteviką. Dzięki swojemu wyjątkowo pięknemu położeniu jest jednym z ulubionych przez polskich naukowców miejsc. Od kilkunastu lat w okresie letnim Hyttevika pełni funkcję bazy dla członków ekspedycji geologicznych krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej.

Chatę w Hyttevice zbudowała w 1907 r. norweska ekspedycja traperska finansowana przez Clausa Andersena z Tromso. Zimę na przełomie 1907/1908 r. spędziło w niej troje ludzi  zajmując się  polowaniem i zbieraniem kaczego puchu na położonych niedaleko wyspach Dunoyanach. Wśród nich był Claus Andersen. Podobno Andersenowi i jego towarzyszom udało się  zebrać aż 450 kg tego cennego surowca.

 W kolejnych latach Hyttevika stała się bazą dla następnych  traperów, którzy w okresie letnim zajmowali się zbieraniem puchu. W latach trzydziestych XX w. Hyttevika przez kilka lat była domem najsłynniejszej norweskiej traperki Wanny Woldstad. Przed przybyciem na Spitsbergen Wanny była kierowcą taksówki w Tromso. Od 1932 roku kobieta mieszkała  w Hyttevice przez 5 lat. W tym czasie tylko dwa razy udała się na krótko do Tromso. W latach 1933-1935 towarzyszyli jej dwaj kilkunastoletni synowie. Podczas pobytu w Hyttevice Wanny zajmowała się polowaniem na lisy, niedźwiedzie polarne oraz renifery, których futra później sprzedawała. W swojej pracy wykorzystywała jeszcze dwie, istniejące do dzisiaj chaty położone w okolicy Hytteviki - chatę na Przylądku Wilczka oddaloną o  ok. 800 m od Polskiej Stacji Polarnej oraz chatę u podnóża Gnallberget w głębi Fiordu Hornsund. To właśnie pomiędzy tymi chatami, wzdłuż wybrzeża rozstawiała samostrzelające pułapki na niedźwiedzie i lisy. Pozostałości rozstawionych przez Wanny i innych traperów pułapek można spotkać do dziś (zdjęcia). Kilka lat po powrocie Wanny do Tromso jej syn Bjorvik Jacobsen przybył do Hytteviki jako traper.

Traperska historia chaty zakończyła się w 1971 r.  kilkuletnim pobytem norweskiego trapera Fredrika Rubacha.

Obecnie chata znajduje się pod ochroną konserwatora zabytków a przebywanie w niej wymaga zgody Gubernatora Svalbardu. Zimą bywa odwiedzana przez turystów z Longyearbyen podróżujących na nartach lub skuterach śnieżnych  a latem stanowi bazę naukową i miejsce weekendowych wypadów dla naukowców prowadzących badania w okolicach Hornsundu.

Źródła:

Adam Krawczyk, Data for the history of the Dunóyane, Spitsbergen, PPR 1995

Cruise handbook for Svalbard, Norsk Polarinstitutt

Gustav Rossnes, Norsk Overvintringsfangst pa Svalbard 1895-1940, Norsk Polarinstitutt 1993

Zdjęcia historyczne: Norsk Polarinstitutt

Zdjęcia współczesne: Katarzyna i Tomasz Jankowscy

Dodaj komentarz

Zielone wtorki z Scientix - seria webinariów

Serdecznie zapraszamy do udziału w webinariach cyklu „Zielone Wtorki z Scientix”. Co dwa-trzy tygodnie (we wtorki o godzinie 17.00) zaprosimy Państwa na spotkania online wokół tematów środowiskowych. Poprowadzą je pracownicy Instytutu Geofizyki…

Czytaj więcej

Dołącz do projektu polarnego dla szkół

Drodzy Nauczyciele, mamy dla Was i dla Waszych szkół kolejną projektową propozycję Projekt EDU-ARCTIC2 oferuje ciekawe pakiety, z którymi uczniowie mogą pracować samodzielnie lub pod Waszym okiem, a także webinaria polarne i filmy 360 stopni…

Czytaj więcej